Trwają konsultacje programu Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027

W jakie działania zainwestujemy ponad 7 miliardów zł w nowej perspektywie? Marszałek Olgierd Geblewicz przedstawia ambitny i ciekawy projekt programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027”. Zaznacza jednak, że proces negocjacji ze stroną rządową w jego ocenie nie zakończył się. Wskazał na dwa kluczowe obszary – ostateczny budżet programu oraz limity dotyczące inwestycji w zieloną infrastrukturę dla województwa zachodniopomorskiego.

Trwają konsultacje społeczne projektu programu „Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027”. Ich ważnym elementem była konferencja konsultacyjna, która odbyła się 16 lutego 2022 r. Uczestniczyli w niej online: przedstawiciele Komisji Europejskiej Christopher Todd, Dyrektor Wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej oraz Cinzia Masina – Zastępczyni Dyrektora Wydziału ds. Polski, Czech i Słowacji w Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego Komisji Europejskiej, poseł do Parlamentu Europejskiego prof. Bogusław Liberadzki, przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, radni województwa, samorządowcy, strona społeczna, mieszkańcy województwa oraz media. Założenia nowego programu omawiał Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz, a w dalszej części spotkania Dyrektor Wydziału Zarządzania Strategicznego Urzędu Marszałkowskiego Marcin Szmyt.

– Każda nowa perspektywa to zarówno wielka szansa, jak i wielkie wyzwanie. Wyzwanie, które sprowadza się do tego, że musimy sobie zdefiniować, jak mądrze zainwestować każde euro, które przypłynie do nas z Funduszy Europejskich. Chcemy, żeby Pomorze Zachodnie było lepszym miejscem do życia, wypoczynku i inwestowania. Żeby stawało się z lepszą perspektywą dla nas i dla naszych dzieci. Tworzymy ambitną społeczność, która chce mierzyć wyżej i sięgać dalej. Mam nadzieję, że Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego na lata 2021-2027 będą nam w tym pomagały – mówił podczas konferencji Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.

Podczas konferencji marszałek Olgierd Geblewicz zaznaczył jednak, że w jego ocenie proces konsultacji ze stroną rządową nie zakończył się. Wymienił dwa obszary, w których nie osiągnięto konsensusu.

– Nie zakończyliśmy w mojej ocenie procesu negocjacji w dwóch kluczowych i fundamentalnych kwestiach. Pierwsza dotyczy ilości pieniędzy alokowanych dla Pomorza Zachodniego, a druga alokacji na cele zielone – mówił marszałek Olgierd Geblewicz.

Marszałek zaznaczył, że budżet w wysokości 1 miliarda 611 milionów euro został zaniżony o 103 mln euro (mimo zastosowania algorytmów opracowanych przez ministerstwo). Wskazał też, że kwota ta powinna zostać zrekompensowana, ponieważ region mierzy się z wieloma wyzwaniami, a nie może korzystać z dodatkowych programów. Region zajmuje trzecie miejsce w Polsce pod względem odsetka powierzchni gmin zagrożonych trwałą marginalizacją i czwarte: pod względem odsetka gmin zagrożonych trwałą marginalizacją i pod względem odsetka ludności w gminach zagrożonych marginalizacją.

– Jako region w bardzo wielu obszarach przekraczamy parametry Polski Wschodniej. Dlatego mieliśmy i mamy prawo oczekiwać, że nie uczestnicząc w programach specjalnych dla obszarów trudnych, powinniśmy uzyskiwać wyższe kwoty w ramach funduszu operacyjnego dla naszego województwa. Odebranie tych środków nie może spotkać się z naszą zgodą – zaznaczył marszałek Olgierd Geblewicz.

Druga kwestia dot. alokacji na cele zielone przekraczające dla woj. zachodniopomorskiego 30% (więcej niż na poziomie europejskim). – W związku z tym, że zmniejszono nam ilość pieniędzy oraz że jesteśmy najbardziej rozwiniętym pod względem ekologicznym, ochrony środowiska naturalnego oraz produkcji OZE regionem w to powinniśmy trzymać się poziomu 30%. Dzięki temu będziemy mogli lepiej interweniować tam, gdzie mamy największe wyzwania – mówił marszałek Olgierd Geblewicz.

Przebieg konferencji, w tym wystąpienia przedstawicieli Komisji Europejskiej można obejrzeć na YouTube na kanale Pomorze Zachodnie News – Studio.

Co w nowym programie?

Podobnie jak jest to w tej perspektywie finansowej, budżet nowego programu będą tworzyć środki na inwestycje pochodzące z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR 1,2 miliarda euro) oraz z Europejskiego Funduszu Społecznego + (400 milionów euro). Z tej części dofinansowywane są projekty w obszarze rynku pracy, edukacji czy włączenia społecznego.

Program Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027 zawierać będzie siedem głównych priorytetów. To:

Przedsiębiorcze Pomorze Zachodnie (alokacja: 226 400 000 EUR).
Zamierzenia: zwiększenie aktywności badawczo-rozwojowej, wzmacnianie konkurencyjności firm, przyjazne warunki dla rozwoju MŚP, wdrażanie regionalnego systemu innowacji, upowszechnianie technologii cyfrowych;
Zielone Pomorze Zachodnie (alokacja: 268 190 771 EUR), Zamierzenia: ograniczenie niskiej emisji, rozwój energetyki opartej na OZE, minimalizowanie zagrożeń związanych z suszą i powodziami, rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej.
Mobilne Pomorze Zachodnie (alokacja: 80 000 000 EUR), Zamierzenia: inwestycje w transport zbiorowy i indywidualny, m.in. wymiana taboru na nisko- i zeroemisyjny tabor, centra przesiadkowe, obiekty park&ride, drogi rowerowe w miastach
Połączone Pomorze Zachodnie (alokacja: 228 303 739 EUR). Zamierzenia: inwestycje w sieć dróg, kluczowych dla wewnętrznego skomunikowania województwa i włączenie w główne krajowe i europejskie korytarze transportowe, modernizacja taboru kolejowego, przeciwdziałanie wykluczeniu komunikacyjnemu mniejszych miejscowości, m.in. transport „na życzenie”
Przyjazne mieszkankom i mieszkańcom Pomorze Zachodnie (alokacja: 205 045 133 EUR), Zamierzenia: wsparcie infrastruktury edukacyjnej, dostosowanie opieki zdrowotnej do uwarunkowań demograficznych i epidemiologicznych, rozwój regionalnych i lokalnych marek turystycznych, kontynuacja budowy sieciowej infrastruktury turystycznej (trasy rowerowe, śródlądowe szlaki wodne)
Aktywne Pomorze Zachodnie (alokacja: 387 622 744 EUR), Zamierzenia: m.in. pobudzenie aktywności zawodowej, integracja oraz włączanie cudzoziemców i migrantów w zasoby rynku pracy, nowe Zakłady Aktywności Zawodowej, mieszkania wspomagane, rozwój ekonomii społecznej.
Uspołecznione Pomorze Zachodnie (alokacja: 151 000 000 EUR). Zamierzenia: rozwój współpracy samorządów w obszarach funkcjonalnych z formie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.
+ 2 priorytety dotyczące pomocy technicznej.

Inwestowane w gospodarkę unijne środki mają pomóc budować silnie gospodarczo Pomorze Zachodnie. W nowej perspektywie rozwijane będą inteligentne i tradycyjne branże regionu, a także działalność B+R. Prowadzone działania mają także zwiększyć dostępność e-usług dla mieszkanek i mieszkańców regionu. Eurofundusze zostaną też wykorzystywane do dalszej aktywizacji gospodarczej Specjalnej Strefy Włączenia (to głównie byłe tereny popegeerowskie). Wciąż do ważnych przedsięwzięć należeć będą projekty środowiskowe. Pomorze Zachodnie, choć należy do jednych z najbardziej ekologicznych regionów w Polsce, dalej stawia na tę sferę.

W ramach priorytetu Zielone Pomorze Zachodnie dofinansowane będą projekty m.in. związane z ograniczeniem niskiej emisji, rozwojem energetyki opartej na OZE, poprawą systemu gospodarowania odpadami czy z minimalizowaniem zagrożeń związanych z suszą i powodziami (np. mała retencja).

Natomiast 80 mln euro zostanie przeznaczone na projekty wspierające zrównoważoną mobilność miejską. Z pomocą eurofunduszy na drogach częściej zobaczymy nisko- i zeroemisyjnego tabor, powstawać będą nowe centa przesiadkowe, obiekty typu park&ride i bike&ride czy drogi rowerowe.

Również inwestycje transportowe należeć będą do priorytetów. Mieszkańcy spodziewać się mogą inwestycji w sieć dróg, kluczowych dla wewnętrznego skomunikowania województwa i włączenia w główne krajowe i europejskie korytarze transportowe czy dalszej modernizacji taboru kolejowego.

Powstawać będzie też odpowiednia infrastruktura społeczna, która odpowiadać ma wyzwaniom związanym m.in. ze starzeniem się społeczeństwa, w tym m.in. mieszkania chronione, wspomagane, ale też zakłady aktywności zawodowej czy centra integracji społecznej.

Ze środków EFS+ wciąż mocno wspierany będzie rynek pracy. Planowane do realizacji są programy zdrowotne dotyczące profilaktyki czy wspierające rehabilitację leczenia osób po chorobie COVID-19. Ma poprawić się też dostępność do edukacji przedszkolnej. Wciąż na dotację będą mogły liczyć ponadgimnazjalne placówki oferujące kształcenie zawodowe.

Nie zabraknie też inwestycji w turystykę, kulturę oraz zdrowie.

Konsultacje społeczne

Kolejnym ważnym elementem konsultacji społecznych będzie wysłuchanie publiczne, które odbędzie się o 21 lutego 2022 r. o godz. 10 – więcej informacji fepz.wzp.pl Więcej informacji o konsultacjach, projekcie programu Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego: fepz.wzp.pl

Uwagi do dokumentu można składać także drogą elektroniczną za pośrednictwem poczty elektronicznej: fepz@wzp.pl.